Çoğunlukla bu duruma negatif madde kovaryansları yol çar. Yani maddelerin aynı değişkene ölçmeye yönelmiş olmamaları ve iç tutarlılığın son derece bozuk olduğu durumlar. Örneğin ilk bir kaç maddeye verilen tepkilerin örüntüsüyle sondaki maddelere verilen tepkilerin örüntüsün birbirini tutmadığı durumlar.
Temelde, iç tutarlılık anlamında güvenilirlik, tüm maddelerin aynı şeyi ölçtüklerini varsayar. Dolayısı ile de iç tutarlılık anlamında güvenilirliğin yükselmesi ölçülen kapsamın daralması anlamına gelir. Bu nedenle içi tutarlılığı bildirmesi için hesaplanan güvenilirlik katsayılarının düşük çıkması, ölçeğin birden çok ve birbirinden bağımsız faktöre sahip olabileceğini de akla getirmelidir. Bu durumda, maddeler arası kovaryansın negatif olmasına benzer olarak, ölçeğin içinde yer alan faktörlerin birbirleriyle sıfır’a yakın ya da negatif korelasyon göstermeleri de negatif güvenilirlik katsayılarının bulunmasına yol açabilir.Formülden hatırlanacağı gibi, KR20’ye dayalı olarak negatif bir katsayı hesaplayabilmenin tek yolu, madde varyansları toplamının test varyansı toplamından daha büyük olmasıdır. Bunu gerçekleştirebilecek en iyi durum maddelerin birbirinden bağımsız özellikleri ölçmesidir. Böylece madde varyansları büyüyecektir.
Aynı şeyi simgelerle gösterirsek:
Σp x q > ΣX2
yani madde puanları varyansı test puanları varyansından büyük olmalıdırΣX2 = Σp*q + 2*ΣCovij
yani test puanları varyansı, madde puanları varyansı + madde kovaryansları
toplamının iki katına eşittir.Madde puanları varyansının test puanları varyansından büyük olabilmesi için 2*ΣCovij değerinin mutlaka negatif olması gerekir. 2*ΣCovij değeri, maddeler arası ortalama kovaryans olarak adlandırılır. Dolayısı ile ters yönde düşünürsek yüksek iç tutarlılık anlamında güvenilirliği elde edebilmenin yolu bu değeri yükseltmektir. Yani maddeler arasındaki ortak varyansı arttırmaktır.
toplamının iki katına eşittir.Madde puanları varyansının test puanları varyansından büyük olabilmesi için 2*ΣCovij değerinin mutlaka negatif olması gerekir. 2*ΣCovij değeri, maddeler arası ortalama kovaryans olarak adlandırılır. Dolayısı ile ters yönde düşünürsek yüksek iç tutarlılık anlamında güvenilirliği elde edebilmenin yolu bu değeri yükseltmektir. Yani maddeler arasındaki ortak varyansı arttırmaktır.
Benzer durumun birbirinden oldukça bağımsız ya da aralarında negatif korelasyon bulunan faktörlerden oluşan ölçeklerde de oluşabildiğini söyleyebiliriz. Bunun sebebi ise yine birbirinden bağımsız altölçeklerde yer alan maddeler arasındaki ortak varyansın çok düşük ya da negatif olacak olmasıdır. Yüksek özdeğere (eigenvalue) sahip (dolayısı ile kendi maddeleri arasındaki korelasyonları yüksek olan) birbirinden oldukça bğımsız ya da birbirleri arasında negatif korelasyon bulunan faktörlerin oluşturacağı iki ölçümün oluşturacağı bütünün sunacağı korelasyon katsayısı çoğunlukla sıfıra ya da negatif bir korelasyon katsayısına eşit olur.
Ayrıca ek olarak dağılımların aşırı çarpık olduğu durumlarda, korelasyon katsayısının negatif olması yetmiyormuş gibi -1.65 ya da -2 gibi korelasyon katsayıları bile hesaplanabildiği bildirilmiştir
Bir yanıt yazın